Een uiteenzetting, geschreven door een Duits historicus, vanuit Istanbul.

Hoe Rusland Duitsland verdeelt?Nu de spanningen toenemen, is de manier waarop Berlijn moet reageren, de meningen verdeeldHet wordt steeds duidelijker dat de Duitsers niet aan de geschiedenis kunnen ontsnappen. Afgezien van de goed afgestemde coalitieovereenkomst van Berlijn en de oproep tot eenheid, kunnen de opvolgers van bondskanselier Angela Merkel hun meningsverschillen niet verbergen.Hoewel er een aantal valkuilen zijn waardoor het fragiele akkoord onder druk kan komen te staan, komt deze keer de druk uit het Oosten. De recente militair-diplomatieke poging van de Russische president Vladimir Poetin om het Westen uit zijn eenzijdige zelfgenoegzaamheid te bewegen en nieuwe veiligheidsonderhandelingen aan te gaan, is vooral gericht op de VS en de NAVO als geheel.De gevolgen voor Duitsland zijn echter ook aanzienlijk: tegen de achtergrond van een aanhoudende gasvoorzieningscrisis die  wijst op een  toenemende feitelijke afhankelijkheid van Rusland en onopgeloste problemen in de Duitse energietransitiestrategie, verscheurt de druk van Moskou de breuklijnen binnen de Berlijnse coalitie – met name tussen de sociaal-democraten, onder leiding van kanselier Olaf Scholz, en de Groenen met onder meer het ministerie van Buitenlandse Zaken onder Annalena Baerbock.Het is waar dat in principe – dat wil zeggen, wat de retoriek betreft – iedereen in de Duitse regering het eens is over een of andere tweesporenstrategie ten aanzien van Moskou, waarbij aan de ene kant voorwaarden en sancties worden gecombineerd en aan de andere kant onderhandelingen en samenwerking;  in de frasering  van Baerbock , "dialoog en taaiheid."Maar in werkelijkheid is deze gemeenschappelijke noemer zo klein en slecht gedefinieerd dat het bijna irrelevant is als het gaat om specifiek beleid en beslissingen. Op dat niveau gaat het om de accentverschillen: op stoerheid met  Baerbock  , op dialoog met Scholz.
 Deze divergentie is de afgelopen week of zo benadrukt: ten eerste waren er geruchten in de Duitse gele pers dat de kanselier een nieuwe start  zocht  met Rusland, een soort Duitse reset Sonderweg . Dit is niet bevestigd. Maar er lijkt iets in het verhaal te zitten; op zijn minst is het aannemelijk dat Scholz probeert van het Duitse buitenlands beleid een 'Chefsache' te maken – dat wil zeggen, een gebied dat wordt gevormd en gecontroleerd door de kanselier, met de minister van Buitenlandse Zaken alleen in een adviserende en uitvoerende rol. Als dat zo is, heeft hij veel precedenten en de grondwet aan zijn kant: het principe van 'Richtlinienkompetenz' - de bevoegdheid om belangrijke richtingen te bepalen - betekent dat een kanselier  aanspraak kan maken op suprematie over elk beleidsterrein. In hoeverre hij of zij die claim precies kan doen prevaleren, is echter een tweede. Tegelijkertijd heeft een kort bezoek aan Washington door Baerbock haar nadruk gelegd op vastberadenheid tegenover - en eigenlijk confrontatie met - Rusland. Meer verontrustend vanuit het perspectief van Scholz, heeft het het feit gesignaleerd dat wat betreft de controversiële Nord Stream 2-pijpleiding, de onverzettelijk 'Atlantische' Duitse Groenen oog in oog staan ​​met het Amerikaanse establishment, maar niet zozeer met de Duitse kanselier. Waar Scholz de pijplijn als een zakelijk project ziet, heeft Baerbock op demonstratieve wijze de geopolitieke betekenis ervan  benadrukt . Ondertussen  lekte  een niet bij naam genoemde functionaris uit Washington wat keiharde kritiek op de kanselier als zachtaardig tegen Rusland, via de gedienstige liberaal-conservatieve Duitse krant, de Frankfurter Allgemeine Zeitung. Scholz is een cerebraal type uit het ijzige noorden van Duitsland, maar het moet toch een beetje ongemakkelijk voelen om te zien hoe handig anonieme Amerikanen de gelegenheid van het bezoek van zijn minister van Buitenlandse Zaken aangrijpen om hem voor het Duitse publiek terecht te wijzen.
 Niets van dit alles is sensationeel: Duitse coalities kunnen slordig zijn, en de Amerikaanse diplomatie is platvoets op een goede dag. Toch zijn twee dingen de moeite van het bekijken waard. Ten eerste zijn de problemen met de coalitie met het buitenlands beleid van Berlijn opmerkelijk snel opgedoken, gekatalyseerd door de acties van Moskou van de afgelopen maand. Dus wat er verder ook gebeurt, de test van Moskou heeft één ding al aangetoond: korpsgeest en discipline onder de nieuwe heersers van Duitsland zijn onvoldoende. Bij de eerste matige druk van buitenaf zijn algemeen vermoede kloven onprofessioneel duidelijk geworden. Dat is vooral beschamend, aangezien de nieuwe coalitie met eigenwijze beweringen begon het beter te doen. Ten tweede is er een diepere, historische dimensie. Als we een langer perspectief innemen, maakt dit moment deel uit van een onvermijdelijk, zij het onvoorspelbaar, proces van herijking. Dit is waarom:   Tussen (uiterlijk) de eerste eenwording van Duitsland in 1871 en de totale nederlaag van het land in 1945 was de relatie tussen Duitsland en Rusland van cruciaal belang voor de Europese en mondiale vrede en oorlog. Toen, tijdens de korte halve eeuw van de Koude Oorlog, was deze logica ondergeschikt aan de strijd tussen Washington en Moskou.Vervolgens zijn in de afgelopen derde eeuw vier belangrijke dingen veranderd, en één niet: ten eerste, op initiatief van Moskou en, met de verlichte (zij het egoïstische) toestemming van Washington, eindigde de Koude Oorlog in een compromis dat sterk in het voordeel was van het westen. Ten tweede, tegen deze achtergrond nam West-Duitsland het voormalige Oost-Duitsland op in een andere eenwording, terwijl het onder Amerikaanse hegemonie bleef.
 Ten derde, niet in staat om te ontsnappen aan de acute crisis veroorzaakt door goedbedoelde maar verwarde hervormingen van bovenaf, implodeerde de Sovjet-Unie, en een steeds assertiever en machtiger – dat wil zeggen historisch normaal – Rusland is uit zijn puinhopen tevoorschijn gekomen. Ten vierde, uitgedaagd door de toenemende multipolariteit en niet in staat om serieuze hervormingen van bovenaf of van onderaf op gang te brengen, is de VS in een periode van neergang terechtgekomen. Het kan tijdelijk of terminaal zijn. Het is zeker niet teruggedraaid. Misschien komt Amerika ooit terug, maar die dag is nog niet aangebroken. Tot slot het enige dat niet is veranderd: China stijgt nog steeds.   In die wereld van na de Koude Oorlog moet Duitsland zijn plaats nog vinden. Er is geen nostalgische nostalgie voor nodig om te begrijpen dat, aangezien het vanuit historisch perspectief - vrij letterlijk - terug is, een belangrijk onderdeel van het vinden van zijn plaats het herdefiniëren van zijn relatie met Rusland, een ander land dat ook - nogmaals, vrij letterlijk - terug is. Terwijl te veel westerse waarnemers geobsedeerd zijn door specifieke politici, gebeurtenissen en crises, is het deze tektonische verschuiving die nog moet worden uitgewerkt.Het probleem in Berlijn is dat niemand dat lijkt te willen. In wezen houden sommigen, zoals Baerbock en de Groenen, vast aan een beroep op zeer selectief toegepaste 'waarden' en aan twee misplaatste verwachtingen: dat Rusland moet veranderen om meer op 'ons' te gaan lijken, en dat Amerika zich uiteindelijk zal herstellen . Anderen, zoals Scholz en de SPD, bieden expliciet een hernieuwde 'Ostpolitik' van samenwerking met Rusland aan, die soms ook gepaard gaat met magere beloften om Rusland meer op ons te laten lijken.Terwijl de 'waarde'-aanhangers – laten we ze Baerbockianen noemen – kunnen genieten van hun eigen moralistische retoriek, kunnen de vertegenwoordigers van 'Ostpolitik' reloaded - of Scholzians - er prat op gaan dat ze saaier constructief zijn. Maar beide kampen hebben een ernstig gebrek aan perspectief: de Scholzians hebben geen geloofwaardig doel behalve pragmatisch de vrede handhaven en idealiter ook wat winst maken. Hoewel dat gemakkelijk de riskante illusies van de Baerbockianen overtreft, lijdt dit pragmatisme enorm onder het feit dat de resultaten ervan als vanzelfsprekend worden beschouwd zolang ze duren. Maar het beste dat voor de Baerbockians kan worden gezegd, is dat ze het goed bedoelen en voldoen aan de publieke behoefte aan een beetje collectieve zelfingenomenheid.Wat ontbreekt, is een echte heroverweging om dit gebrekkige en vermoeide alternatief te overwinnen. De resultaten van zo'n heroverweging zijn natuurlijk niet voorspelbaar. Sterker nog, het is niet zeker dat het ooit zal plaatsvinden. Maar als dat zo is, zal het uiteindelijk rekening moeten houden met ten minste drie feiten: ten eerste was de abnormale afhankelijkheid van Duitsland – en Europa – van de VS in het verleden logisch, maar is dat nu niet meer het geval. Een vruchtbare samenwerking zou nu veronderstellen dat er echte Europese autonomie wordt opgebouwd. Ten tweede is Rusland al weer een substantiële mogendheid. Zolang dat een feit blijft, is de enige redelijke weg naar duurzame veiligheid in Eurazië een kalme politiek van geven en nemen, en geen druk-tot-je-opbrengst of longshot-weddenschappen op regimeverandering. Ten slotte moet het veiligheidsbeleid sterk ideologisch agnostisch worden. Dit is een punt dat de rationalist Scholz in ieder geval heeft al erkend  en erkent de noodzaak van wereldwijde samenwerking "inclusief met regeringen die totaal anders zijn dan de onze".  Een Koude Oorlog, grotendeels bipolaire wereld kon zich - nauwelijks - een hardnekkige strijd veroorloven over wie de betere 'waarden' had. De opkomende multipolaire wereld – druk, heet en gestrest – zal het nauwelijks aankunnen om te onderhandelen over afzonderlijke belangen en gedeeld voortbestaan.